Batı Anadolu’nun Lidya bölgesinde yer alan Manisa’nın kesin kuruluş tarihi bilinmemekle birlikte şehrin kökeni MÖ II. binyıla kadar uzanmaktadır. İlk yerleşimin bugünkü Manisa’nın 7 km doğusundaki Yarıkkaya mevkiinde “Tantalis” adıyla kurulduğu, MÖ XII. yüzyıldaki büyük göçler sırasında yıkıldığı ve aynı bölgede “Sipylos” adlı yeni bir şehrin ortaya çıktığı değerlendirilmektedir. Antik kaynaklara göre şehrin kurucuları, Teselya’dan gelen Magnetlerdir; bunlar önce Menderes kıyısında Magnesia’yı, ardından Sipylos eteklerinde ikinci Magnesia’yı kurmuş ve ayırt etmek için “Magnesia ad Sipylum” adını kullanmışlardır. Bu ad zamanla Türk döneminde Mağnisiye, Mağnisa ve Manisa biçimlerine dönüşmüştür.

Manisa, tarih boyunca Hitit, Frig, Yunan, Lidya, Pers, Roma ve Bizans egemenliklerinde kalmış; Malazgirt Zaferi’nden sonra hızla Batı Anadolu’ya yayılan Türk güçleri tarafından kuşatılmıştır. 1300’ler civarında Bizans’ın elinde kalan az sayıdaki sağlam surlu şehirlerden biri olmayı başaran Manisa, Bizans’ın Katalan paralı askerlerinden yardım almasına rağmen savunulamayarak 1313’te Saruhan Bey tarafından fethedilmiştir.

Harzemşah kökenli olması muhtemel Saruhan Bey, Manisa’yı beylik merkezi yapmış; donanma kurarak Ege’de seferler düzenlemiş, çevre beyliklerle ilişkiler kurmuş ve elde ettiği zenginlikle cami, medrese, zaviye ve kütüphaneler yaptırarak şehre güçlü bir Türk–İslam karakteri kazandırmıştır. Manisa çevresinde Avşar, Karkın, Salur, Bayat, Çepni, Çavdır gibi birçok Oğuz boyuna ait yer adlarının bulunması, bölgenin yoğun Türk yerleşimi aldığını göstermektedir.

Saruhan Bey’in 1346’daki ölümü sonrası beyliğin yönetimi Fahreddin İlyas, Muzaffereddin İshak ve Orhan Bey arasında el değiştirmiş; daha sonra Orhan Bey’in kardeşi Hızırşah iktidarı ele geçirmiştir. 1390’da Yıldırım Bayezit’in Batı Anadolu harekâtı sırasında Hızırşah barış yoluyla Manisa’yı Osmanlılara teslim etmiş; Yıldırım da şehrin yönetimini oğlu Ertuğrul’a vermiştir.

1402 Ankara Savaşı’nın ardından bölgedeki otorite çökmüş; Hızırşah’ın kardeşi Orhan Bey 1403’te bağımsızlık simgesi olarak para bastırmışsa da Timur’un çekilmesiyle yeniden Hızırşah hâkimiyeti sağlanmıştır. Çelebi Mehmet’in 1405–1406 yıllarında Batı Anadolu’da birliği yeniden sağlama harekâtıyla Manisa Osmanlı yönetimine kesin olarak katılmış ve şehir 1919’daki Yunan işgaline kadar 514 yıl Osmanlı egemenliğinde kalmıştır.

​

Manisa Büyükşehir Belediyesi. (t.y.). Manisa Tarihi. https://www.manisa.bel.tr/s22_manisa-tarihi.aspx